ความเป็นมาและวัตถุประสงค์

on สิงหาคม 2, 2012 by Naritcha

จุดเริ่มต้นของ มูลนิธิศูนย์สารสนเทศเครือข่ายไทย หรือ Thai Network Information Center Foundation – THNIC Foundation ถือกำเนิดขึ้นเมื่อ ศาสตราจารย์ ดร.กาญจนา กาญจนสุต และคณะ ก่อตั้ง ศูนย์สารสนเทศเครือข่ายแห่งประเทศไทย (THNIC: Thailand Network Information Center) ซึ่งตั้งอยู่ภายใต้ สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชีย (AIT: Asian Institute of Technology) ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2531 เพื่อทำหน้าที่เป็นหน่วยงานดูแลระบบทะเบียนและให้บริการจดทะเบียนชื่อโดเมน ตอบสนองต่อการขยายตัวของการจดทะเบียนโดเมนเนม

โดยสถานะของทีเอชนิคในขณะนั้นไม่ได้จดทะเบียนในลักษณะนิติบุคคล แต่เป็นเพียง ศูนย์บริการจดทะเบียนโดเมน ที่มีลักษณะการดำเนินงานเชิงมูลนิธิ เป็นผู้ให้บริการจดทะเบียนชื่อโดเมนโดยไม่คิดค่าใช้จ่ายใด ๆ เนื่องจากผู้ใช้อินเทอร์เน็ตแรกเริ่มเป็นกลุ่มสถาบันการศึกษาและองค์กรไม่แสวงผลกำไร อีกทั้งการบริหาร การดูแลระบบเนมเซิร์ฟเวอร์ และระบบข้อมูล มีอาจารย์และนิสิตในมหาวิทยาลัยเป็นอาสาสมัครช่วยดำเนินการ

การทำหน้าที่ให้บริการของทีเอชนิคในยุคแรกเริ่ม จึงอาศัยการสรรหาบุคลากรเพื่อบริหารระบบชื่อโดเมน รวมถึงแสวงหาแหล่งทุนมาร่วมสนับสนุนการดำเนินการด้วยตัวเอง ต่อมาเมื่อระบบอินเทอร์เน็ตในประเทศไทยขยายตัวเพิ่มขึ้นจากการเปิดกิจการ ผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ต หรือ ไอเอสพี (ISP: Internet Service Provider) จึงเริ่มมีหน่วยงานอื่นและบริษัทธุรกิจเริ่มสนใจเข้ามาจดทะเบียนชื่อโดเมนเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมาก

ขั้นตอนการปฏิบัติยื่นจดทะเบียนนั้น ทางไอเอสพีจะเป็นผู้ยื่นจดทะเบียนให้กับลูกค้าที่มาขอใช้บริการแล้วเรียกเก็บค่าบริการ ขณะที่ทางทีเอชนิคยังคงดำเนินงานในรูปแบบเดิมที่ไม่คิดค่าใช้จ่ายใด ๆ เมื่อจำนวนผู้ต้องการจดทะเบียนเพิ่มมากขึ้นและจำนวนของบุคลากรที่เป็นอาสาสมัครไม่เพียงพอต่อการให้บริการ ทีเอชนิคจึงปรับองค์กรให้เป็นรูปแบบบริษัท เพื่อเพิ่มความสามารถในการบริหารระบบชื่อโดเมนและการบริการต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ทีเอชนิคจึงเริ่มกำหนดค่าธรรมเนียมการจดทะเบียนชื่อโดเมนและค่ารักษาชื่อโดเมนรายปีครั้งแรก ตั้งแต่วันที่ 16 มกราคม พ.ศ. 2542 โดยศาสตราจารย์ ดร.กาญจนา กาญจนสุต และคณะ ยื่นทำการจดทะเบียนเป็นนิติบุคคลภายใต้ชื่อ บริษัท ที.เอช.นิค จำกัด เมื่อวันที่ 11 มีนาคม พ.ศ. 2542

อย่างไรก็ตาม ทีเอชนิค ยังตระหนักถึงความสำคัญของแนวคิดในการดำเนินงานเพื่อสนับสนุนการพัฒนาระบบอินเทอร์เน็ตและระบบโดเมนเรื่อยมา จนนำไปสู่การจัดตั้งเป็น มูลนิธิศูนย์สารสนเทศเครือข่ายไทย หรือ Thai Network Information Center Foundation – THNIC Foundation อย่างเป็นทางการขึ้น ในวันที่ 7 สิงหาคม พ.ศ.2550 เพื่อดำเนินงานในรูปแบบที่ไม่แสวงหาผลกำไรควบคู่กันไป

วัตถุประสงค์

เพื่อส่งเสริมและอำนวยความสะดวกในการใช้อินเทอร์เน็ต การจดทะเบียนชื่อโดเมนและการบริหารจัดการฐานข้อมูลชื่อโดเมนระดับบนสุด ดอท ทีเอช (.th Top Level Domain Name)
เพื่อสนับสนุนการศึกษาวิจัย และการพัฒนาเกี่ยวกับอินเทอร์เน็ตในประเทศไทย
เพื่อพัฒนาทรัพยากรบุคคลให้มีความรู้ความเชี่ยวชาญในด้านเทคโนโลยีอินเทอร์เน็ต อันจะเป็นประโยชน์ต่อประเทศ
เพื่อให้คำแนะนำแก่สังคม เกี่ยวกับการพัฒนาอินเทอร์เน็ตในประเทศไทย
เพื่อให้ความร่วมมือกับหน่วยงานภาครัฐ สถาบันการศึกษาวิชาการ เอกชน และองค์กรอื่น ๆ ทางด้านเทคโนโลยีอินเทอร์เน็ต
เพื่อประสานความร่วมมือกับองค์กรอินเทอร์เน็ตระหว่างประเทศ
เพื่อเสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจแก่ประชาชนในด้านอินเทอร์เน็ตโดเมนเนม และเทคโนโลยีอินเทอร์เน็ตอื่น ๆ
เพื่อดำเนินการหรือให้ความร่วมมือกับองค์กรสาธารณกุศล องค์กรสาธารณประโยชน์ วิสาหกิจเพื่อสังคมหรือวิสาหกิจชุมชน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อการกุศลหรือเพื่อสาธารณประโยชน์
ไม่ดำเนินการเกี่ยวข้องกับการเมืองแต่ประการใด

ปัจจุบันการทำงานในทางปฏิบัติของทีเอชนิคมีการเปิดรับความคิดเห็นจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้การกำหนดนโยบายและการดำเนินการด้านการจดทะเบียนชื่อโดเมนสัญชาติไทย เป็นไปในทิศทางที่สามารถสนองตอบการใช้งานที่เป็นประโยชน์สำหรับส่วนรวมเป็นหลัก ดังนั้นทีเอชนิคจึงมิได้ทำงานโดยลำพังและได้จัดตั้ง คณะอนุกรรมการนโยบายชื่อโดเมน ซึ่งประกอบด้วยผู้แทนจาก 18 หน่วยงาน และ 3 บุคคล

คณะอนุกรรมการนโยบายชื่อโดเมน ไม่ใช่นิติบุคคลตามกฎหมาย แต่ถือว่าเป็นการดำเนินการขั้นต้นเพื่อเปิดโอกาสให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องมีส่วนร่วมให้ข้อเสนอแนะ โดยคณะอนุกรรมการดังกล่าวทำหน้าที่เป็นผู้กำหนดนโยบายให้ทีเอชนิคนำไปปฏิบัติ ถึงกระนั้นอำนาจในการตัดสินใจดำเนินการยังคงเป็นของทีเอชนิคอย่างแท้จริง